W dniu 24 lutego 2016 r. zostanie zorganizowana przez Fundację DKMS Polska we współpracy ze Starostwem Powiatowym w Wołominie akcja pod nazwą „Dzień Dawcy Szpiku”. W godzinach od 12.00 do 18.00, w sali konferencyjnej Starostwa (ul. Prądzyńskiego 3), będzie można dowiedzieć się więcej o dawstwie szpiku i komórek macierzystych oraz zarejestrować się w bazie Fundacji DKMS.

Na czym będzie polegać rejestracja?

Rejestracja polegać będzie na przeprowadzeniu wstępnego wywiadu medycznego, wypełnieniu formularza oraz pobraniu wymazu z wewnętrznej strony policzka. Czas potrzebny na rejestrację jednej osoby to jedynie kilka minut.

Kto może się zarejestrować?

Zarejestrować się mogą wszystkie zdrowe osoby, pomiędzy 18 a 55 rokiem życia, ważące co najmniej 50 kg i nie posiadające dużej nadwagi (BMI<40).

Co dalej?

Oddanie szpiku lub komórek macierzystych nastąpi dopiero w przypadku znalezienia potrzebującego pacjenta zgodnego w zakresie układu zgodności tkankowej. Przeszczepienie poprzedzą szczegółowe badania medyczne potwierdzające zarówno zgodność tkankową, jak również stan zdrowia Dawcy.

Koszty?

Rejestracja jest całkowicie bezpłatna. Dawca nie ponosi żadnych kosztów także na dalszym etapie. Fundacja DKMS Polska załatwia wszelkie formalności, pokrywa koszty badań
i dojazdów, ewentualnie zakwaterowania.
Dawca komórek macierzystych może także otrzymać 100% płatne zwolnienie lekarskie za czas jego nieobecności w pracy (związanej zarówno z badaniami wstępnymi, jak i pobraniem komórek z krwi obwodowej bądź szpiku).

Jakie są metody poboru materiału do przeszczepu?

Istnieją dwie metody pozyskania krwiotwórczych komórek macierzystych.
Pierwsza z nich to pobranie komórek macierzystych z krwi obwodowej. Metoda ta stosowana jest w 80% przypadków.
Na cztery dni przed pobraniem oraz w dniu pobrania Dawca przyjmuje podskórnie czynnik wzrostu G-CSF. Substancja ta ma działanie zbliżone do hormonu i powoduje uwolnienie komórek macierzystych, występujących głównie w szpiku kostnym, do krwioobiegu. Substancja ta występuje również naturalnie w organizmie człowieka w innych sytuacjach, np. w trakcie przechodzenia infekcji.
Samo pobranie komórek odbywa się na drodze tzw. aferezy. Na obu ramionach Dawcy zakładane są dojścia dożylne. Krew przepływa z jednego ramienia poprzez tzw. separator komórek i wraca drugim dojściem dożylnym do organizmu. W separatorze komórki macierzyste oddzielane są od reszty krwi pod działaniem siły odśrodkowej i zbierane jako materiał przeszczepowy.
Pobranie komórek macierzystych z krwi obwodowej nie wymaga ani narkozy, ani stacjonarnego pobytu Dawcy w szpitalu. Metoda pobrania komórek macierzystych
z krwi obwodowej stosowana jest w medycynie od 1988 r., zaś w przypadku dawców DKMS od roku 1996. Nie są znane żadne odległe w czasie skutki uboczne stymulacji czynnikiem wzrostu G-CSF. W kilkunastoletniej praktyce klinicznej nie zaobserwowano, do tej pory, żadnych wtórnych skutków stosowania tej metody.
Drugą metodą jest pobranie komórek macierzystych z talerza kości biodrowej. Metoda ta wiąże się z 2-3 dniowym pobytem w szpitalu ze względu na konieczność znieczulenia ogólnego.
Sam zabieg, wraz z narkozą trwa maksymalnie godzinę. W trakcie zabiegu Dawca leży na brzuchu, a dwóch lekarzy równolegle pobiera szpik z talerza kości biodrowej – są to dwa dołeczki, które każdy ma powyżej pośladków. Po zabiegu Dawca może odczuwać w miejscu wkłuć lekki dyskomfort, tak jakby uderzył się o kant stołu.
Warto dodać, że osoby chore czasami kilkunastokrotnie mają pobierany szpik do badania podczas choroby i nie mogą liczyć na znieczulenie ogólne.
O metodzie pobrania zawsze decyduje lekarz prowadzący Pacjenta. Wybór metody jest uzależniony m. in. od stanu zdrowia Biorcy i choroby, na którą cierpi. W miarę możliwości uwzględniane są indywidualne preferencje Dawcy, jednak powinien być on przygotowany na obie metody.
Oddany szpiku lub komórki macierzyste odbudowują się samoczynnie w ciągu dwóch - trzech tygodni. Dawca nie musi zatem obawiać się że kiedyś zabraknie mu komórek które oddał do przeszczepu .

Dlaczego warto się zarejestrować?

W Polsce, co godzinę stawiana jest komuś diagnoza: nowotwór krwi. Co roku słyszy tę diagnozę ok. 10 000 osób. Wśród nowotworów krwi, najpopularniejsze są białaczki.
Dla wielu pacjentów jedyną szansą na pokonanie choroby jest przeszczep komórek macierzystych lub szpiku. Niestety jedynie nieco ponad 25 % pacjentów znajduje zgodnego dawcę w rodzinie, pozostałe 75% potrzebujących pacjentów zdanych jest na Dawców niespokrewnionych.
Prawdopodobieństwo znalezienia odpowiedniego Dawcy niespokrewnionego wynosi
w najlepszym przypadku 1:20 000, a niekiedy nawet 1: kilku milionów. To właśnie sprawia, że poszukiwania „bliźniaków genetycznych” są niezwykle trudne. Im więcej zarejestrowanych potencjalnych Dawców, tym większa szansa na znalezienie genetycznego bliźniaka i pokonanie choroby.
Warto wiedzieć, iż oprócz białaczek przeszczepienie szpiku może pomóc w powrocie do zdrowia pacjentom przy około 100 innych chorobach, np. anemii aplastycznej, chłoniakach, ziarnicy złośliwej itd.